Tuesday, April 18, 2006

Απρόθυμες ψυχές και αποφάσεις

είναι η τρίτη μέρα της εβδομάδας, η Tρίτη πριν από το Ιουδαϊκό Πάσχα κατά το οποίο οι Εβραίοι γιορτάζουν την φυγή από την Αίγυπτο.

Ο Ιησούς είναι σε ψυχική κατάσταση προετοιμασίας: πήγε στον ναό, προσκύνησε και αρχίζει πια να καταλαβαίνει ότι δεν έχει ελπίδα: θα το πιει το πικρό ποτήρι.

Και σπρώχνει τα πράγματα ώστε όλα να γίνουν όπως πρέπει.

Από την άλλη ο Ιούδας παίρνει μία απόφαση που του προκάλεσε μεγαλύτερη ίσως αγωνία από κείνη που ένιωθε ο Ιησούς ξέροντας τι τον περιμένει, να προδώσει τον δάσκαλο του.

Στα χρόνια που έχουν περάσει από τότε έχουν δοθεί πολλές και διάφορες ερμηνείες για την πράξη του. Είναι πολλές οι απόπειρες να εξηγηθεί κάτι που για πολλούς θεωρείται ότι πιο αποτρόπαιο και ακαταλαβίστικο έγινε ποτέ…

Μία λέει ότι ο Ιούδας ήταν ένας φιλάργυρος που απλά δεν άφησε την ευκαιρία να πάει χαμένη όταν του πρόσφεραν 30 αργύρια για να προδώσει τον δάσκαλο του. Βλακείες και απλοϊκότητες. 30 αργύρια μπορούσαν εκείνη την εποχή να σου αγοράσουν έναν β κατηγορίας δούλο, δεν ήταν δηλαδή σπουδαίο ποσό ώστε να δικαιολογείται τέτοια προδοσία. Άσε που αν ο Ιούδας κυνηγούσε τα φράγκα θα έκανε διαπραγμάτευση να πάρει πολύ περισσότερα για να κάνει ότι έκανε… και θα τα έπαιρνε, χωρίς καμία δυσκολία, αφού το ιερατείο είχε φτάσει στο αμήν και δεν ήθελε να ανεχτεί στιγμή παραπάνω τον Ιησού να κυκλοφορεί στην Ιερουσαλήμ (αγαπημένος από τον λαό και μόλις έχοντας κάνει τα θαύματα πράξη, αλήθεια, γεγονός).

Η άλλη ερμηνεία, μία ερμηνεία που (από τη μία) με γεμίζει γλύκα και ελπίδα είναι ότι ο Ιούδας έδρασε σαν συνεργός του Ιησού, του οποίου ήταν αγαπημένος μαθητής, ώστε να εκπληρωθούν οι γραφές που έλεγαν για προδοσία, σταύρωση, ανάσταση… Το αδύνατο σημείο αυτής της εξήγησης είναι ακριβώς αυτή η προμελέτη. Με κάνει να νιώθω ότι όλη αυτή η ιστορία ήταν στημένη από την αρχή μέχρι το τέλος, μία παράσταση και τίποτα άλλο. Χωρίς ελευθερία και καμία δυνατότητα επιλογής από κανέναν από τους εμπλεκόμενους. Δηλαδή τι; ήταν όλοι πιόνια; και το περίφημο αυτεξούσιο του ανθρώπου, η ακρογωνιαία λίθος της πίστης και της αγάπης; Που είναι σε αυτή την ερμηνεία;

Τέλος, ακόμα μία ερμηνεία – [ας είναι καλά ο Τζεφιρέλι που την ξέρω. μην φανταστείς ότι έχω διαβάσει βιβλιογραφία για το θέμα], είναι ότι ο Ιούδας τα πήρε στην κράνα που αλλιώς το είχε φανταστεί και αλλιώς είδε να του προκύπτει τελικά το σκηνικό. Μην σε κουράζω - τα ξέρεις λίγο πολύ, έχει δει κι εσύ τον Ιησού από τη Ναζαρέτ: Ο Ιούδας πίστευε ότι η αλλαγή που θα έφερνε ο Ιησούς, η επανάσταση, θα ήταν με όπλα, με βία και με εξέγερση. Και θα έφερνε την απελευθέρωση από τους Ρωμαίους καταρχήν και από την φτώχια κατά δεύτερον. Όταν είδε τον Ιησού να είναι μειλίχιος, να μην έχει καμία σχέση με τον οπλαρχηγό που η ψυχή του Ιούδα λαχταρούσε να ακολουθήσει, να αποδίδει τα του Καίσαρα στον Καίσαρα, να γυρνά το άλλο μάγουλο, ένιωσε προδομένος, μετέωρος και αποφάσισε να εκδικηθεί… έτσι πρόδωσε αυτόν που τον είχε πρώτος εκείνος προδώσει… (σε καθαρά ψυχολογικό επίπεδο μου κάνει super πειστική μία τέτοια εξήγηση πάντως…)

Η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν θα μάθουμε με σιγουριά τι υπήρχε στο μυαλό του Ιούδα εκείνες τις τελευταίες μέρες πριν από την αυτοκτονία του. Πότε αποφάσισε οριστικά να προδώσει; Γιατί; Τι μάχες έδωσε με τον εαυτό του και τα αισθήματά του μέχρι να το πάρει απόφαση; Άι χαβ νοτ α κλου…. Πάντως επειδή και αυτός δεν πέρασε λίγα εύχομαι να πόνεσε το λιγότερο δυνατό…

Την μεγάλη Τρίτη λοιπόν φαίνεται ότι ο Ιούδας έκανε την πρώτη επαφή με τον Καϊάφα (που είχε επιφορτιστεί από το μεγάλο συνέδριο να βρει τον πιο ανώδυνο τρόπο να ξεφορτωθεί τον Ιησού) και συμφώνησε μαζί του. Επίσης την ίδια μέρα σε ένα άλλο σημείο της περιοχής ο Ιησούς ζητά από τον Πέτρο και τον Ιωάννη να πάνε στην Ιερουσαλήμ (μην ξεχνάς! το κατάλυμα της ομάδας του Ιησού είναι σε ένα προάστιο της πρωτεύουσας, την Βηθανία…) και να φροντίσουν τα του πασχαλινού δείπνου. Μέρα προετοιμασίας λοιπόν η μεγάλη Τρίτη, από όλους…

(για τον Χοιροβοσκό και τον Νανάκο μου… και για όλους τους άγνωστους φίλους…)

No comments: